درمان شوره سر

رژیم غذایی اثر چندانی بر شوره‌‌سر ندارد؛ اما كمبود ویتامین به ویژه ویتامین‌های گروه b می‌تواند علایمی مانند درماتیت سبوره را بروز دهد و بنابراین همواره مصرف سبزیجات و میوه‌های تازه و نیز مصرف سبوس برنج توصیه می‌شود.یكی از مشكلات شایعی كه افراد برای درمان آن به متخصص پوست مراجعه می‌كنند، شوره‌سر است. منظور از شوره‌سر، وجود پوسته‌های ریزی است كه بر كف سر و لا‌به‌لای موها وجود دارد و در اغلب موارد روی یقه و سرشانه‌های پیراهن فرد می‌ریزد و توجه دیگران را به خود جلب می‌كند.

 شوره‌سر در پوست‌های مختلف

 وجود شوره‌سر در زمینه پوست سر خشک: این نوع شوره هم در كودكان مشاهده می‌شود و هم در بزرگسالان. مثلا افرادی كه از اگزمای سرشتی رنج می‌برند، ممكن است پوست سرشان به دلیل خشكی دچار پوسته‌های ریزی شود كه به صورت شوره سر ظاهر می‌شود. این وضعیت را حتی در شیرخواران مبتلا به اگزمای سرشتی هم می‌توان مشاهده كرد. پیش از سن بلوغ هم شوره سر غالبا به علت خشكی پوست سر به وجود می‌آید.

 وجود شوره سر در زمینه پوست سر چرب: پس از سن بلوغ همزمان با چرب شدن پوست سر و موها شوره سر به دلایل دیگری بروز می‌كند. مخمری به نام «پیتیروسپروم اوول» یا «مالاسزیا فورفور» عامل اصلی ایجاد شوره سر در زمینه پوست چرب است.قارچ مالاسزیا فورفور می‌تواند طیفی از مشكلات را در ناحیه سر و صورت ایجاد كند كه خفیف‌ترین آن همان شوره‌‌سر است. دراین حالت هیچ التهابی در كف سر مشاهده نمی‌شود. گاه این قارچ علاوه بر شوره سر موجب التهاب پوستی و خارش هم می‌شود كه به این بیماری «درماتیت سبوره» گفته می‌شود. عوامل فعال كننده این قارچ می‌تواند شامل تغییر فصل، استرس‌های روحی، مصرف برخی داروها به وسیله فرد و بالاخره ابتلا به بیماری‌هایی مثلا ایدز باشد.افراد مبتلا باید بدانند كه این قارچ به راحتی شرش را از سر آنها كم نمی‌كند! مرتب می‌رود و می‌آید. بنابراین باید بیاموزند كه چطور با مصرف داروها یا تغییر شیوه زندگی این بیماری را كنترل و مهار كنند. این افراد همچنین باید بدانند كه شوره سر هرازگاهی عود می‌كندكه جزو ذات این بیماری است.

 بشویید، شامپو بزنید، شانه كنید
 شوره در اصل سلول‌های مرده پوست است كه لابه‌لای موها دیده می‌شود. پوست  هر فرد هر 28 روز یك‌بار تجدید می‌شود و پوسته‌های قدیمی می‌ریزند و این ریزش در تمام قسمت‌های بدن وجود دارد؛ اما در سر به دلیل وجود موها و جلوگیری از ریزش، این پوسته‌ها مشهودتر است. قارچ مالاسزیا روی سر تمام افراد وجود دارد و از چربی‌های مترشحه از فولیكول‌های مو تغذیه می‌كند.گاهی اوقات رشد این قارچ به دلایلی كه هنوز دقیقا مشخضص نشده‌اند شدت می‌یابد و باعث می‌شود پوست سر به جای 4 هفته یك بار 2هفته یك‌بار تجدید شود، بنابراین سلول‌های مرده یا چربی‌های ترشح شده از پوست مخلوط می‌شوند و حالتی چسبنده پیدا كرده و روی پوست سر و لابه‌لای موها باقی می‌مانند.
یكی از روش‌های جلوگیری از شوره شستن به موقع موهاست به این ترتیب چربی‌های سطح سر زدوده شده و از رشد قارچ نام برده جلوگیری خواهد شد. اگر شامپو كردن مداوم مشكل شما را حل نمی‌كند بهتر است از شامپو ضد شوره استفاده كنید و اگر باز هم مشكلتان حل نشد به متخصص پوست و مو مراجعه كنید. بد نیست بدانید شوره خشك در سرتاسر موها پخش است و مانند گرد با تكاندن موها از لابه‌لای آنها می‌ریزد؛ اما شوره چرب تكه‌های درشتی دارد و در ریشه موها قرار دارد. شاید باورتان نشود؛ اما همین كه هرصبح موهایتان را شانه بزنید به درمان شوره سرتان كمك بزرگی كرده‌اید، زیرا دراین حالت خون بیشتری به پوست سرتان جریان می‌یابد و سلول‌های پوستی‌تان بهتر تغذیه می‌شوند.

 درمان شوره سر ناشی از فعالیت قارچی
از آنجاكه عامل اصلی شوره‌‌سر همان قارچ مالاسزیافورفور است بنابراین برای درمان آن باید از داروهای ضد قارچ به صورت لوسیون‌های موضعی یا شامپوهای ضد قارچ استفاده ‌شود.شامپوهای ضد قارچ شامل سلنیوم سولفاید، پیریتون روی،كتوكوناردل وكلیمازول جزو شامپوهای رایج دردرمان شوره‌‌سر و نیز درماتیت سبوره هستند. گاه در درمان درماتیت‌های سبوره لازم است برای تخفیف التهاب علاوه بر داروهای ضدقارچ از دارو‌های ضدالتهاب هم استفاده شود. در موارد شدید هم به دستور پزشك باید از ضد قارچ‌های خوراكی استفاده شود.

 توجه ویژه به شوره سر: همانطور كه گفته شد فرد نباید اصرار به درمان قطعی داشته باشد، زیرا اگر چه ممكن است پس از یك دوره درمان موفق، فرد تا مدت‌ها از شوره سر در امان باشد، اما امكان عود آن مثلا به دنبال استرس‌های روحی وجود دارد.افراد باید بدانند شوره‌‌سر پدیده شایعی است و به هیچ‌وجه نگران كننده نیست، اما نكته مهم این است كه باید به بیماری‌های پوستی كه می‌توانند شوره‌سر را تولیدكنند، توجه داشته باشند. مثل پسوریازیس كه می‌تواند موجب پیدایش پوسته‌های ضخیمی روی كف سر شود. گاهی شپش سر هم می‌تواند به دلیل وجود تخم‌های سفید چسبیده به موها با شوره سر اشتباه گرفته شود.درحالی‌كه شوره سر معمولا بدون خارش است؛ ولی شپش سر همواره با خارش شدید سر همراه است.
 وقتی سر غرق شوره می‌شود
 هنگامیكه غذاهای پر چرب مصرف می‌شود، سبوم بیشتری از غدد سباسه ترشح می‌شوند و شرایط برای تكثیر قارچ مالاسزیا فورفور مهیا می‌شود بنابراین غذاهای سرخ شده، آجیل، شیرینی، شكلات و… را در حد اعتدال مصرف كنید.بهتر است سر خود را به طور مداوم با روسری و كلاه نبندید یا حداقل پوشش‌های سفت را به‌ مدت طولانی استفاده نكنید و چند ساعت در روز بگذارید موهایتان هوا بخورد تا از تجمع قارچ بركف سر جلوگیری شود.زمستان‌ها كه هوای محیط داخل و بیرون ساختمان قابل توجه است، بروز شوره بیشتر است. بنابراین اگر به مدت زیادی در هوای آزاد هستید از شال یا كلاه استفاده كنید.
بهداشت ناكافی و تغذیه نامناسب، تعرق زیاد و همچنین زمینه ارثی هم در ایجاد شوره‌سر دخیل‌اند.تغییرات و بر هم خوردن تعادل هورمونی، كمبود خواب و استرس‌های شدید می‌توانند شوره‌ سر را شدت دهند.شست‌وشوی نادرست سر با شامپوهای غیراستاندارد و واكنش پوست‌سر به رنگ‌های نامرغوب و حتی سشوار كشیدن بیش از حد هم می‌تواند موجب ایجاد شوره شود.آفتاب خوردن زیاد به سر كه باعث آسیب دیدن فولیكول‌های مو می‌شود هم در ایجاد شوره بی‌تاثیر نیست.

 درمان‌های گیاهی
 گزنه: در یک لیوان آب جوش 4 قاشق برگ گزنه بریزید. پس از چند ساعت یک چهارم لیوان سركه انگور را به آن اضافه كنید سپس با محلول به دست آمده سرتان را ماساژ دهید و بعد از 45 دقیقه بشویید.
روغن كرچک: تكه‌ای پنبه را آغشته به روغن كرچک كنید و روی تمام قسمت‌های پوست سرتان بكشید و بعد از چند دقیقه سرتان را بشویید.

سركه سیب: می‌توانید 2 قاشق آردگندم و 10 قاشق سركه سیب و نصف فنجان روغن هسته انگور را با هم مخلوط كنید و این مخلوط را بر پوست سر مالیده و یك كلاه پلاستیكی روی سرتان بكشید. بعد از یكی دو ساعت موها را آبكشی كنید.
نصف لیوان سركه سیب را با نصف لیوان آویشن هم زده و یک قاشق روغن نارگیل به آن بیفزایید و پس از خنک شدن می‌توانید با این مخلوط پوست سرتان را ماساژ دهید.

سبوس گندم: سبوس گندم را در آب جوش بخیسانید سپس آن را در پارچه نازكی بریزید و فشار دهید تا عصاره آن خارج شود. با این عصاره پوست و موهایتان را ماساژ دهید.

جوانه گندم و برگ بید: این دو گیاه هم در درمان شوره‌ سر مفید هستند.

نعنای خشک: این گیاه را در 2 فنجان آب جوش بریزید و چند دقیقه روی حرارت ملایم بجوشانید. پس از خنک شدن این مایع را از صافی عبور دهید و سرتان را با آن ماساژ دهید. یك لیوان آب را حرارت دهید تا به جوش برسد. سپس نصف لیوان رزماری به آن اضافه كنید و حدود 10 دقیقه آنها را مخلوط كنید.